Blog GIS Support
Pod koniec kwietnia została wydana nowa wersja biblioteki GDAL/OGR oznaczona numerem 1.10. Najważniejsze zmiany:
- nowe sterowniki dla rastrów:
- nowe sterowniki dla wektorów:
- bazy danych ElasticSearch – tylko zapis,
- akrusze kalkulacyjne ODS – zapis/odczyt,
- arkusze kalkulacyjne MS Excel 2007 i późniejsze (XLSX) – zapis/odczyt,
- formaty OSM i PBF z danymi OpenStreetMap – tylko odczyt,
- Geospatial PDF – odczyt/zapis,
- możliwość wykonania geoprocessingu (przecięcie, różnica, suma itp.) na warstwach (a nie tylko pojedynczych obiektach) – tzw. OGR Layer algebra,
- wsparcie dla odmiany języka SQL używanej przez SQLite – http://gdal.org/ogr/ogr_sql_sqlite.html,
- możliwość uruchomienia bibliotek jako rozszerzenia dla SQLite3 – https://www.gaia-gis.it/fossil/libspatialite/wiki?name=VirtualOGR,
- nowy wirtualny system plików (/vsicurl_streaming/) dla danych strumieniowych umożliwiający m.in. odczyt informacji w trakcie pobierania danych np. z serwera WFS,
- możliwość uruchamiania narzędzi w osobnym wątku (API_PROXY),
- narzędzie geokodowania – http://gdal.org/ogr/ogr__geocoding_8h.html,
- uaktualnienie bazy EPSG, zawierającej informacje o układach współrzędnych.
Ponadto usprawniono działanie istniejących sterowników oraz usunięto wiele błędów i niedociągnięć. Pełną listę zmian można znaleźć na stronie projektu.
W dniach 11-14 kwietnia odbył się zjazd twórców programu Quantum GIS. Spotkanie zorganizowane zostało w miejscowości Valmiera na Łotwie.
Wielkimi krokami zbliża się termin wydania Quantum GIS w wersji 2.0, który wyznaczony został na 7 czerwca 2013 r. Kolejna wersja wprowadza wiele zmian, nie tylko związanych z dodaniem nowych funkcjonalności, ale również modyfikację wewnętrznej struktury programu (m.in. API związanym z obsługą warstw wektorowych). Od początku kwietnia do głównej gałęzi rozwojowej programu nie są dodawane nowe funkcje (nie licząc kilku kilku wybranych elementów nad którymi jeszcze trwają prace), programiści skupiają się na dopracowaniu nowych rozwiązań i usunięciu zidentyfikowanych błędów. Zagadnienia poruszone na spotkaniu dotyczyły m.in.:
- poprawy wyglądu i funkcjonalności Instalatora Wtyczek,
- wyglądu i stabilności modułu SEXTANTE,
- zwiększenia wydajności tabeli atrybutów przy dużych zbiorach danych,
- symbolizacji warstw,
- przechowywania stylów w bazie danych,
- usunięcia błędów, poprawy stabilności działania QGIS, rozwiązania problemów z kodowaniem znaków.
Ponadto omówiono zmiany na stronie głównej Quantum GIS, uaktualnienie dokumentacji oraz nowe sposoby dofinansowania projektu i kierunki dalszego jego rozwoju.
Kolejne spotkanie planowane jest we wrześniu 2013 r. w Brighton, w południowej części Wielkiej Brytanii.
Na różnych blogach już pojawiają się informacje o nowych funkcjonalnościach:
- Nowości w Print Composer: 1,2,3,4,5,6
- Annotations i nowości w identyfikacji obiektów.
Dzięki Konsoli Pythona, wbudowanej w Quantum GIS, użytkownik może korzystać z udostępnionego przez tą aplikację API do przeglądania i manipulowania danymi przestrzennymi. Podczas uruchamiania programu automatycznie wczytywane są moduły qgis.core i qgis.utils, dzięki czemu od razu po otworzeniu Konsoli można korzystać z dostępnych w nich klas i funkcji.
Jeśli często korzystamy z konsoli, możemy usprawnić swoją pracę poprzez dostosowanie modułów wczytywanych podczas startu Quantum GIS. Aby tego dokonać należy zmodyfikować plik console.py znajdujący się w katalogu qgis_path\python\qgis, gdzie qgis_path to katalog, w którym został zainstalowany QGIS (np. C:\OSGeo4W\apps\qgis).
[notice]Jeśli używamy wersji rozwojowej master należy zmodyfikować plik console_sci.py znajdujący się w katalogu qgis_path\python\console. Należy pamiętać, że w przypadku aktualizacji oprogramowania, np. instalatorem OSGeo4W, plik ten zostanie nadpisany, a wprowadzone zmiany utracone![/notice]
W powyższym pliku należy znaleźć linię:
[code lang=”python” firstline=”33″]_init_commands = ["from qgis.core import *", "import qgis.utils"][/code]
Zmienna _init_commands to lista zawierająca polecenia, które zostaną wykonane podczas pierwszego uruchamiania Konsoli Pythona podczas danej sesji. Jak widać najpierw wczytywane są wszystkie klasy z moduły qgis.core, a następnie moduł qgis.utils. Dodając nowe pozycje do listy można w prosty sposób dostosować zestaw modułów ładowanych przy starcie QGIS, np. zmieniając linię kodu na:
[code lang=”python” firstline=”33″]_init_commands = ["from qgis.core import *", "import qgis.utils",
"from qgis.utils import iface"][/code]
dostęp do aktualnej instancji klasy QgisInterface będzie znacznie prostszy – wystarczy wpisać iface.activeLayer() aby uzyskać dostęp do aktualnie zaznaczonej warstwy na liście (normalnie należy wpisać qgis.utils.iface.activeLayer()). W ten sposób można załadować dowolne dostępne moduły Pythona jak np. PyQt4 czy math.
Dostęp do instancji klasy QgisInterface przed…
…i po wprowadzeniu modyfikacji.
19. maja 2010 roku, Google Maps API v2 zostało uznane za przestarzałe. Zgodnie z polityką Google “wygaszania” starych produktów, API miało być dostępne jeszcze przez 3 lata, czyli właśnie do 19 maja tego roku. Google zachęca wszystkich właścicieli witryn do migracji kodu na nowszą wersję: Google Maps API v3.
Co się stanie ze wszystkimi stronami, które nadal korzystają z API w wersji 2 po 19 maja? Nie bardzo wiadomo. Na oficjalnym blogu Google Geo Developers , nie ma bliższych informacji na temat sposobu wyłączenia API v2. Bazując na doświadczeniach z zmiany API z wersji 1 na 2, nie musimy spodziewać się natychmiastowego zaprzestania działania aplikacji wykorzystujących stare klasy. Poprzednie wyłączenie było rozłożone w czasie i stopniowo przestawały działać poszczególne funkcje, ale mapa cały czas wyświetlała się na stronie. Użytkowników nie przywitał komunikat “Administrator witryny miał X czasu na zmianę API. Od dziś mapy brak “.
Czy tak będzie tym razem? Nie wiadomo. Spodziewać można się wszystkiego. Google znany jest z tego, że prawie wszystkie zmiany w produktach wprowadzane są bez ostrzeżenia, natychmiastowo i ze znikomą informacją dla użytkowników (choćby zmiana Google Docs na Google Drive, wyłączenie Czytnika planowane na 1 lipca, zaprzestanie świadczenia darmowych usług dla nowych małych firm (Google Apps dla Firm). Tylko w niektórych przypadkach jest inaczej. Takie prawo właściciela.
Z tego powodu warto się zastanowić, czy w ogóle warto wykorzystywać Google Maps API do swoich aplikacji. OpenLayers (prace nad wersją 3 już są bardzo zaawansowane) jest równie prosty w obsłudze, a daje nieporównanie więcej możliwości. Ponadto inne odpowiedniki jak Leaflet, cieszą się rosnącym powodzeniem.
CEO Google zapowiedział, że: “idea czerpania dochodu z Google Maps jest na wstępnym etapie rozwoju”, więc po wprowadzeniu (a zaraz potem znaczącemu obniżeniu) opłat dla największych użytkowników, można spodziewać się kolejnych kroków (wprowadzonych bez zapowiedzi).
Korzystanie z map podkładowych Google w OpenLayers jest w pełni legalne (komitet sterujący projektu dostał pisemne upoważnienie wynikające z licencji Google Maps), więc zalecamy tworzenie aplikacji używając właśnie tej biblioteki. W razie jakiejkolwiek “wolty” Google, możemy bezpiecznie przełączyć podkłady na OpenStreetMap, Bing czy własne podkłady mapowe. Nie będzie konieczne przepisywanie całej aplikacji.
Python jest obiektowym językiem programowanie, który dzięki swojej prostocie i efektywności zyskuje coraz więcej zwolenników. Potwierdzeniem tego faktu jest przyznanie po raz kolejny nagrody dla najlepszego języka programowania i najlepszego języka skryptowego w 2012 r. w plebiscycie Readers’ Choice Awards magazynu Linux Journal. Główne cechy tego języka to:
- prosta i czytelna składnia (m.in. dzięki wymuszeniu stosowania wcięć),
- pełna i intuicyjna obiektowość,
- język wysokiego poziomu (składnia jest łatwo zrozumiała dla człowieka),
- działa na wielu rodzajach systemów – kod źródłowy, jeśli nie zawiera funkcji specyficznych dla danego systemu, działa w środowiskach Windows, Linux czy MacOS,
- dynamiczny system typów,
- duża liczba standardowych bibliotek,
- możliwość instalowania dodatkowych modułów lub tworzenie własnych rozszerzeń.
Szanowni użytkownicy portalu GIS-Support.pl!
Z dumą informujemy, iż po ponad roku działalności GIS Support, odpowiadając na potrzeby rynku i użytkowników powołana została spółka GIS Support sp. z o.o. Będziemy świadczyć usługi GIS ze szczególnym uwzględnieniem wsparcia dla firm z sektora ochrony środowiska, tworzeniem aplikacji do zarządzania danymi przestrzennymi on-line, budową geoportali, a także wsparciem dla oprogramowania GIS z grupy open source.
Działalność strony gis-support.pl nie ulegnie zmianie. Nadal rozwijać będziemy listę interesujących wtyczek do QGIS, artykułów tematycznych oraz listę danych do pobrania (która cieszy się niebywałą popularnością). Odświeżeniu i uproszczeniu uległa struktura strony. Od teraz wszelkie artykuły o GIS znajdować się będą w czytelnie podzielonej, stale rozwijanej bazie wiedzy.
Przez ponad 14 miesięcy działalności gis-support.pl nasza strona zanotowała prawe 55 tysięcy odwiedzin 26 tysięcy użytkowników, którzy wygenerowali ponad 144 tysiące odsłon. Otrzymaliśmy dziesiątki e-maili. Dziękujemy i zapraszamy do współpracy.
Metadane to zbiór informacji szczegółowo opisujących dane, zbiory danych czy też usług, zapisany przy wykorzystaniu składni języka XML (eXtensible Markup Language – standard opracowany przez organizację W3C).
Przeczytaj także artykuł: “Po co są metadane w GIS“
Dzięki metadanym można dowiedzieć się jaka była data pozyskania danych i jak wygląda ich aktualność, kto je utworzył, na jakich zasadach są udostępniane, jakiego obszaru dotyczą, jaka jest ich szczegółowość, według jakiego standardu zostały opracowane, w jakim są układzie współrzędnych, w jakim formacie są dostępne czy też pod jakim adresem uruchomiona jest usługa. A także wiele innych informacji przydatnych podczas wyszukiwania przez użytkownika interesujących go materiałów geodezyjnych, kartograficznych, związanych z planowaniem przestrzennym czy też obejmujących tematykę środowiska przyrodniczego, ale nie tylko. Metadane są jednym z kluczowych elementów infrastruktury informacji przestrzennej.
Szczegółowe informacje dotyczące zapisów Dyrektywy INSPIRE oraz Ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej w kontekście metadanych geoinformacyjnych dostępne są m.in. w publikacjach:
- Metadane geoinformacyjne w INSPIRE i SDI.
- INSPIRE i Krajowa Infrastruktura Informacji Przestrzennej – Podstawy teoretyczne i aspekty praktyczne.
- Modelowanie pojęciowe w projektowaniu i implementacji systemów geoinformacyjnych.
Przedstawione są tam normy ISO odnoszące się do metadanych (19115 Metadane, 19139 Metadane – schemat implementacji XML) jak również opisane techniczne aspekty tworzenia metadanych.
Proces tworzenia metadanych z technicznego punktu widzenia nie jest specjalnie skomplikowany. Przygotowane edytory wspomagają operatora wskazując obligatoryjne pola wymagane w procesie walidacji pliku metadanych pod względem zgodności z wytycznymi. Dużo trudniejsze natomiast jest zebranie możliwie najdokładniejszych informacji o zasobie, który ma zostać opisany metadanymi.
W roku 2010 Główny Geodeta Kraju, aby wspomóc prace nad utworzeniem metadanych dla działek ewidencyjnych opublikował dokument “Wytyczne do przygotowania metadanych w zakresie działek ewidencyjnych” szczegółowo opisujący zakres informacji jaki powinien się znaleźć w tych metadanych. A wraz z nim udostępnił służbie geodezyjnej i kartograficznej specjalnie przygotowany internetowy edytor metadanych by wspomagać tworzenie ich dla zasobu działek ewidencyjnych. To właśnie służba geodezyjna i kartograficzna jako jedna z pierwszych w kraju musiała się zmierzyć z problemem dokładnego opisania swoich danych.
Za tworzenie i aktualizację metadanych w Polsce odpowiedzialnie są następujące Organy:
Załącznik I dyrektywy INSPIRE
- Systemy odniesienia za pomocą współ. (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Systemy siatek geograficznych (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Nazwy geograficzne (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Jednostki administracyjne (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Adresy (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Działki katastralne (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Sieci transportu (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Hydrografia (Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej)
- Obszary chronione (Minister Środowiska oraz Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
Załącznik II dyrektywy INSPIRE
- Ukształtowanie terenu (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Użytkowanie terenu (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Sporządzanie ortoobrazów (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Geologia (Główny Geolog Kraju)
Załącznik III dyrektywy INSPIRE
- Jednostki statystyczne (Prezes Głównego Urzędu Statystycznego)
- Budynki (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Gleba (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Zagospodarowanie przestrzenne (Minister Infrastruktury)
- Zdrowie i bezpieczeństwo ludzi (Minister Zdrowia)
- Usługi użyteczności publicznej i służby państwowe (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Urządzenia do monitorowania środowiska (Główny Inspektor Ochrony Środowiska)
- Obiekty produkcyjne i przemysłowe (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Urządzenia rolnicze oraz akwakultury (Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi)
- Rozmieszczenie ludności – demografia (Prezes Głównego Urzędu Statystycznego)
- Gospodarowanie obszarem/strefy ograniczone/regulacyjne oraz jednostki (Główny Urząd Geodezji i Kartografii)
- Strefy zagrożenia naturalnego (Minister Środowiska)
- Warunki atmosferyczne (Minister Środowiska)
- Warunki meteorologiczno-geograficzne (Minister Środowiska)
- Warunki oceanograficzno-geograficzne (Minister Infrastruktury)
- Regiony morskie (Minister Infrastruktury)
- Regiony biogeograficzne (Główny Konserwator Przyrody)
- Siedliska i obszary przyrodniczo jednorodne (Główny Konserwator Przyrody)
- Rozmieszczenie gatunków (Minister Środowiska)
- Zasoby energetyczne (Główny Geolog Kraju)
- Zasoby mineralne (Główny Geolog Kraju)
Odbiorcami dla których tworzy się metadane są właściwe wszyscy, którzy potrzebują informacji o dostępnych danych przestrzennych dla konkretnego obszaru.
Przykład – przed rozpoczęciem realizacji każdego projektu (również tych geoinformacyjnych) po etapie precyzowania zamierzeń dotyczących produktu lub produktów końcowych projektu, następuje etap określania niezbędnych zasobów – finansowych, ludzkich, sprzętowych, wiedzy, technologii, danych bez których powodzenie realizacji projektu może zostać zaburzone lub całkowicie wykluczone. Właśnie na tym etapie przychodzą z pomocą serwisy katalogowe metadanych (CS-W Catalogue Service for Web). Dzięki którym jest możliwość zgromadzenia informacji na temat dostępności niezbędnych danych przestrzennych dla obszaru objętego projektem. Serwisy katalogowe to rodzaj usług sieciowych umożliwiających publikowanie i przeszukiwanie zbiorów metadanych dla danych i usług geoinformacyjnych.
Metadane są udostępnione w rozproszonej strukturze serwerów katalogowych. Usługi katalogowe dostępne są na różnych poziomach infrastruktury informacji przestrzennej. Jest to uzależnione od tego czy dany dysponent danych samodzielnie uruchomi i będzie utrzymywać własną usługę katalogową, w której udostępni swoje metadane czy też prześle je do innego podmiotu administrującego serwisem katalogowym np. na szczeblu krajowym. W zależności od preferencji właściciela katalogu metadanych może on być dostępny jako jeden z elementów geoportalu lub też jak zupełnie niezależna wyszukiwarka. Przykładem pierwszego podejścia jest geoportal Systemu Informacji Przestrzennej Powiatu Wrocławskiego wroSIP, gdzie usługa katalogowa jest wkomponowana jako jeden z widgetów geoportalu.
W portalu Wielkopolskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej katalog metadanych występuje w postaci niezależnej wyszukiwarki.
Dzięki zachowaniu standardów podczas konfigurowania usług CS-W i uruchomienia opcji tzw. harvestingu można przeszukiwać rozproszone katalogi metadanych.
Głównym punktem dostępowym do polskich metadanych i jednocześnie pierwszym miejscem, gdzie warto poszukać informacji o dostępnych zbiorach danych jest krajowy geoportal.
Na chwilę obecną dostęp do katalogu jest realizowany w dwojaki sposób ze strony głównej albo w geoportalu2 jako jeden z widgetów.
Docelowo metadane zbiorów danych i usług wszystkich krajów europejskich powinny być dostępne z poziomu europejskiego katalogu metadanych INSPIRE. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie ruszając się z zza biurka będzie można sprawdzić dostępność danych dla różnych biznesowych projektów realizowanych przy wykorzystaniu danych przestrzennych o charakterze krajowym jak i międzynarodowym.
Od kilku dni pod adresem http://plugins.qgis.org/plugins/ dostępna jest nowa funkcja, dzięki której każdy użytkownik może oceniać wtyczki do QGIS. Aby oddać głos nie trzeba być zalogowanym w serwisie. Wystarczy wejść na powyższą stronę, wybrać plugin i zaznaczyć odpowiednią liczbę gwiazdek. Maksymalnie można przyznać 5 gwiazdek.
Ocena wtyczki brana jest pod uwagę przy tworzeniu rankingu wtyczek dostępnym pod tym adresem. W rankingu brane są pod uwagę również liczba oddanych głosów i liczba ściągnięć wtyczki. Autorem nowej funkcjonalności jest Alessandro Pasotti.
Biblioteka OpenLayers bywa często krytykowana za duży rozmiar. Istotnie, prawie 1 MB kodu JavaScript robi wrażenie – dla porównania Leaflet-js „waży“ 92 kB, a Polymaps zaledwie 32 kB. Nie wolno jednak zapominać o tym, że różnice te nie biorą się z niczego. Liczba dostępnych funkcji oraz akceptowanych formatów danych jest dużo dłuższa właśnie w OpenLayers i często są one niezbędne do zbudowania aplikacji spełniającej wszystkie oczekiwania.
Nie znaczy to jednak, że jesteśmy skazani na ładowanie tak obszernej biblioteki za każdym razem. Poniżej opiszę kilka sposobów, które pozwalają na ograniczenie ilości pobieranych danych przy zachowaniu pełnej wymaganej funkcjonalności.
Użycie nowej wersji
Kilka dni temu światło dzienne ujrzała nowa wersja programu Quantum GIS 1.8 Lisboa.
Wydanie to przynosi wiele nowych narzędzi oraz usprawnienia dotychczasowej funkcjonalności. Poprawionych zostało również wiele błędów.
Nową wersję można ściągnąć z oficjalnej strony programu qgis.org.
Główne nowe funkcje:
- QGIS Browser – przeglądarka plików dostępna jako samodzielna aplikacja oraz panel w oknie QGIS. Pozwala na bezpośrednie wczytywanie warstw poprzez przeciąganie plików do okna głównego QGIS. Można również dodawać zdefiniowane warstwy z baz danych (m.in. PostGIS, SpatiaLite) lub połączenia z serwerami WMS i WFS.
- DB Manager został oficjalnie dołączony do Quantum GIS. Wtyczka pozwala mi.in zarządzać danymi przestrzennymi w bazach danych (tworzyć, edytować i kasować tabele przestrzenne), tworzyć zapytania SQL czy dodawać warstwy do QGIS.
- Action Tool – nowe narzędzie ułatwiające uruchamianie Akcji zdefiniowanych we właściwościach warstwy.
- MSSQL Spatial – natywny sterownik do połączenia z bazą danych Microsoft SQL Server.
- Nowe typy symbolizacji dla poligonów: wypełnienie linowe i punktowe.
- Nowy typ symbolizacji dla punktów: elipsa, trójkąt, prostokąt i krzyż.
- Możliwość tworzenia wielolinijkowych opisów w legendzie mapy w kompozytorze wydruków.
- Etykietowanie warstw z pomocą złożonych wyrażeń.
- Plugin Mapa termiczna (Heatmap) – nowy plugin do tworzenia rastrowych map termicznych z warstwy punktowej.
- GPS Tracking – zmieniony interfejs narzędzia do śledzenia pozycji z odbiornika GPS, poprawienie błędów i wprowadzenie usprawnień.
- Reorganizacja menu pluginów – wtyczki zostały pogrupowane w kilka kategorii, m.in. wektor, raster, bazy danych. Każda kategoria ma swoje własne menu i pasek narzędzi, który można ukryć.
- Pole wyboru z predefiniowanymi skalami mapy.
- Narzędzie pozwalające centrować widok mapy do zaznaczonych obiektów.
- Nowe narzędzia dostępne we wtyczce fTools: Zagęść geometrię, Twórz indeks przestrzenny.
- Nowy sposób symbolizacji warstw oparty na regułach.
- Zmienione okno wyboru układu współrzędnych.
- Zmienione okno zarządzania zakładkami.
- Nowe repozytorium wtyczek ustawione jako domyślne.
- Wsparcie dla typu danych PostGIS TopoGeometry reprezentującego geometrie zdefiniowane przez topologiczne elementy.
- Zapisywanie wierszy tabeli atrybutów w pamięci podręcznej w celu przyspieszenia funkcjonalności.
- Kolejność rysowania warstw w oknie mapy może być ustawiona niezależnie od ich kolejności w liście warstw.
- Możliwość korzystania z wyrażeń w kalkulatorze pól.
- Grupowanie wybranych warstw.
- Odczytywanie i zapisywanie stylów warstw z i do plików SLD (Styled Layer Descriptor).
- Wsparcie protokołu WFS w QGIS Server.
- Możliwość bezpośredniego wczytania warstw spakowanych do formatu zip lub gzip.
- Możliwość kopiowania i wklejania stylów pomiędzy warstwami.
- Możliwość określenia wielkości kafli dla warstw WMS
- Możliwość osadzania warstw z innych projektów (wraz z symbolizacją) w aktywnym projekcie.
- i wiele innych …
Źródło: qgis.org
Szkolenia GIS i QGIS
Szkolenia podstawowe i dedykowane w formie zdalnej oraz stacjjonarnej
