QGIS News #1. Podsumowanie roku 2016

Początek nowego roku to dobry moment na podsumowanie tego co wydarzyło się w poprzednim. Przyjrzyjmy się zatem co ciekawego przyniósł rok 2016 w projekcie QGIS oraz jakie są plany na 2017 r.

Dla projektu QGIS 2016 r. był bardzo owocny, zarówno pod kątem programistycznym jak i na poziomie zarządczym. Kolejne wersje aplikacji wniosły wiele nowych narzędzi i rozwój istniejących funkcjonalności. Duża część pracy poświęcona została na zwiększenie stabilności aplikacji m.in. poprzez usprawnienie procesu testowania kodu źródłowego. W 2015 r. zainicjowany został proces przekształcenia utworzenia organizacji QGIS.org, która ma być odpowiedzialna za rozwój projektu i zastąpi istniejący komitet sterujący (QGIS PSC – Project Steering Committee). W 2016 r. kontynuowano te prace. Jak ma wyglądać struktura nowej organizacji możecie przeczytać na oficjalnym blogu QGIS.

Nowe wydania

Z końcem lutego wydany został QGIS 2.14 Essen. Wersja ta ma status LTR – Long Term Release, czyli o wydłużonym wsparciu technicznym. Jest ona ciągle wspierana i trafiają do niej poprawki znalezionych błędów. Na chwilę obecną wydano 10 wersji poprawkowych, dzięki czemu jest to na chwilę obecną najstabilniejsze wydanie.

Z ciekawszych wg nas zmian, które znalazły się w tym wydaniu należy wprowadzenie wirtualnych warstw, integracja wtyczki AutoTrace, tryb kartograficzny przy etykietowaniu warstw, nowe możliwości symbolizacji warstw wektorowych (m.in. dodanie symbolizacji 2.5D oraz nowy typ warstwy symbolu Geometry generator). Warto również zwrócić uwagę na nowe narzędzie do generowania testów dla algorytmów geoprocessingu, które pozwala zwiększyć ich niezawodność. Wydanie na systemy Windows doczekało się również zaktualizowania biblioteki GDAL/OGR do wersji 2, co znacząco zwiększyło możliwości aplikacji. Bardziej szczegółowy opis zmian dla wersji 2.14 opublikowaliśmy na naszym blogu.

Kolejny QGIS 2.16 ujrzał światło dzienne w lipcu 2016 r. i otrzymał nazwę Nødebo. Przyniósł on sporo ciekawych zmian, które można poznać z naszego wpisu. Nam szczególnie przypadł do gustu nowy panel stylizacji, dzięki któremu aby podejrzeć zmiany symbolizacji czy etykietowania nie trzeba ciągle włączać i wyłączać okna właściwości warstwy. Dużemu usprawnieniu uległo okno tabeli atrybutów, które umożliwia od teraz lepsze zarządzanie kolumnami oraz filtrowanie danych. W tym wydaniu usunięta została również jedna z najstarszych i najpopularniejszych wtyczek QGIS – fTools. Jej funkcjonalności już wcześniej zostały przeniesione do Narzędzi geoprocessingu i wg autorów nie miało już sensu utrzymywanie tych samych algorytmów niezależnie. Aby jednak nie wprowadzać konsternacji wśród użytkowników zachowano narzędzia w menu Wektor, zastąpiono je jednak odpowiednimi algorytmami z Processingu. Dodane zostało wsparcie dla nowych usług (ArcGIS REST, WFS 1.1 i 2.0) i baz danych (DB2, GeoPackage) oraz urządzeń nawigacji satelitarnej obsługujących system GLONASS.

Ostatnim wydaniem w 2016 roku był QGIS 2.18 Las Palmas, który pojawił się w październiku. W związku z koncentrowaniem się programistów na nowej gałęzi rozwojowej QGIS 3, nie trafiło do niego aż tyle zmian co w wydaniach wcześniejszych. Poprawiono jednak w nim sporo błędów. Z nowości nam szczególnie spodobało się bezpośrednie wsparcie dla kafli XYZ oraz usprawnienia w ich wyświetlaniu w oknie mapy. Tradycyjnie szerzy opis zmian jest dostępny w naszym artykule.

Wydłużone wsparcie techniczne dla QGIS LTR trwa 1 rok, czyli biorąc pod uwagę 4 miesięczny cykl wydawniczy status LTR otrzymuje co trzecie wydanie. Jak wspomnieliśmy wyżej, aktualną wersją o tym statusie jest QGIS 2.14 wydany w lutym 2016 r. Zgodnie z tym powinniśmy się spodziewać nowej wersji o wydłużonym wsparciu w podobnym okresie 2017 r. Jednak w związku z pracami nad QGIS 3 system ten został nieco zaburzony i QGIS 2.18 jest ostatnim wydaniem z gałęzi 2.x. QGIS 2.14 będzie otrzymywał wsparcie aż do wydania kolejnej wersji oznaczonej jako LTR, którą najprawdopodobniej będzie 3.2. Dlaczego nie 3.0? Należy pamiętać, że wprowadza on bardzo wiele zmian w wewnętrznej strukturze aplikacji i pierwsze wydanie z gałęzi 3.x będzie niejako poligonem doświadczalnym jej stabilności i funkcjonalności. Da to również trochę czasu autorom rozszerzeń na ich dostosowanie do nowego API.

Warto również zwrócić uwagę, że QGIS 2.18 również będzie wspierany dłużej, niż wynika to z 4 miesięcznego cyklu wydawniczego. Będzie on otrzymywał poprawki do momentu wydania QGIS 3.0, więc jeżeli komuś zależy na nowych funkcjonalnościach, których brak w wersji 2.14, może z niego korzystać.

Konferencje i spotkania

W rozwoju QGIS bierze udział wiele osób z różnych części świata. Od wielu lat organizowane są spotkania programistów, pozwalające spotkać się osobiście i omówić najważniejsze na daną chwilę zagadnienia. Pozwala to lepiej skoordynować i zaplanować prace nad projektem. Jest to też świetna okazja dla użytkowników aby zgłębić wiedzę o QGIS oraz poznać ciekawe osoby z nim związane. W zeszłym roku odbyły się trzy spotkania, z czego jedno było spotkaniem społeczności QGIS, a dwa były to programistyczne sprinty tzw. hackfesty.

Pod koniec maja 2016 r. zorganizowano spotkanie społeczności w katalońskiej miejscowości Girona. W zasadzie było to kilka połączonych ze sobą wydarzeń: II międzynarodowa konferencja użytkowników (26 maja) oraz 15 spotkanie programistów QGIS (27-28 maja), które zostały zorganizowane w ramach 10-tych dni wolnego GIS (10as Jornadas SIG libre, 24-29 maja). W konferencji uczestniczył Michał Drożdż, który szczegółowo opisał przebieg zdarzenia na naszym blogu.

Niedługo później, 21-23 sierpnia 2016 r., zorganizowano 16 spotkanie programistów, które odbyło się w Bonn. Wybór miejsca nie był przypadkowy ponieważ w tych dniach odbył się tam programistyczny sprint FOSS4G (Free and Open Source Software for Geospatial), czyli międzynarodowym spotkaniem organizowanym przez fundację Open Source Geospatial. Głównym zagadnieniem spotkania, co nie może zaskakiwać, były plany związane z pracą nad QGIS 3.

QGIS to nie tylko aplikacja desktopowa, ale również komponent serwerowy. Na nim koncentrował się sprint programistyczny zorganizowany w dniach 12-13 grudnia 2016 w Lyonie, głównie dla francuskiej części developerów. Przede wszystkim pracowano nad wersją 3.0, kompatybilną z nadchodzącym QGIS’em oraz zwiększeniem wydajności i stabilności aplikacji.

Google Summer of Code 2016

Jak co roku QGIS wziął udział w Google Summer of Code, projekcie firmy Google wspierającym rozwój oprogramowania Open Source. Spośród kilku dostępnych propozycji zaakceptowany został jeden projekt: QGIS Resource Sharing tool, realizowany przez Akbara Gumbira. Instalacja i zarządzanie wtyczkami w QGIS jest banalnie proste dzięki systemowi repozytoriów i Menedżerowi wtyczek. Na podobnej zasadzie działa QGIS Resource Sharing Plugin, jednak zamiast wtyczek pozwala dzielić się zasobami: stylami, symbolami, ikonami SVG i skryptami dla Narzędzi geoprocessingu. Po instalacji domyślnie dostępnych jest kilka repozytoriów, z których można pobierać dane. Istnieje również możliwość tworzenia własnych repozytoriów np. poprzez platformy Github lub Bitbucket, lokalny katalog lub plik ZIP udostępniany przez HTTP(S). Wtyczkę można zainstalować z oficjalnego repozytorium QGIS.

Nasza działalność

Na koniec jeszcze kilka słów o naszej działalności związanej z QGIS. W zeszłym roku ponownie zostaliśmy brązowym sponsorem QGIS. Cieszy nas również, że inne instytucje i firmy z Polski wspomogły projekt finansowo. Ze swojej strony zachęcamy jednocześnie do tego inne organizacje wykorzystujące QGIS w swojej pracy, co pozwoli na dalszy stabilny rozwój projektu.

Staramy się wspierać projekt QGIS również w bardziej bezpośredni sposób. Szczególnie jest to widoczne w tworzeniu rozszerzeń zwiększających możliwości tej aplikacji. W zeszłym roku stworzyliśmy kilka wtyczek oraz skryptów dla naszych klientów, które ułatwiają im codzienną pracę z danymi przestrzennymi. Część naszych narzędzi jest również dostępna dla wszystkich użytkowników. Szczególną popularnością cieszy się wtyczka Wyszukiwarka LPIS. Pozwala ona na wyszukiwanie działek ewidencyjnych dostępnych w zasobie LPIS prowadzonym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Aktualnie wtyczka pozwala na wyszukiwanie działek na podstawie obrębu i numeru, poprzez wskazanie miejsca na mapie oraz przecięcie z inną warstwą wektorową.

Rok 2016 to również intensywny rozwój naszego autorskiego systemu DIVI. Aby ułatwić z nim pracę stworzyliśmy wtyczkę DIVI QGIS Plugin. Pozwala ona na przeglądanie i edytowanie warstw wektorowych, tabel oraz rastrów znajdujących się na serwerze. Integracja chmury DIVI z możliwościami jakie daje QGIS znacząco zwiększa efektywność pracy z danymi przestrzennymi.

Aby ułatwić instalację naszych wtyczek uruchomiliśmy własne repozytorium, które można dodać w Menedżerze wtyczek QGIS. Znajdują się w nim wtyczki dedykowane na rodzimy rynek, aktualnie znajdują się w nim GPS Tracker oraz Wyszukiwarka LPIS. Wtyczka DIVI QGIS Plugin dostępna jest w oficjalnym repozytorium QGIS. Kody źródłowe wszystkich udostępnionych narzędzi można znaleźć na naszym koncie w serwisie Github.

Oczywiście nie zwalniamy tempa i w 2017 r. możecie spodziewać się kolejnych funkcji w naszych istniejących wtyczkach jak również zupełnie nowych narzędzi. Na swojej stronie zamieściliśmy Centrum wiedzy QGIS. Jest to miejsce gdzie znajdą Państwo szczegółowe informacje o naszej działalności związanej z QGIS.


Jak widać rok 2016 obfitował w wiele ciekawych zdarzeń związanych z projektem QGIS. Ale obecny rok zapowiada się jeszcze lepiej, szczególnie mając na uwadze nadchodzącą wersję 3.0, która będzie krokiem milowym w rozwoju projektu. W niniejszym wpisie nie rozwinęliśmy tematu prac nad nową wersją. W kolejnym wpisie postaramy się przedstawić Wam co już wiemy odnośnie tego wydania i jakie przyniesie on dla użytkowników zmiany.


Szkolenia GIS i QGIS

Szkolenia podstawowe i dedykowane w formie zdalnej oraz stacjjonarnej

Zobacz ofertę szkoleń