QGIS 3.6 Noosa

Cztery miesiące czekaliśmy na kolejną wersję programu QGIS, tym razem o numerze 3.6 i nazwie Noosa. Jak już informowaliśmy na naszym Facebooku nazwa pochodzi od miejscowości w Australii gdzie odbył się niewielki hackfest

Równocześnie została wydana wersja poprawkowa QGIS 3.4.5, która jest wydaniem o wydłużonym wsparciu (LTR). Status ten straciła wersja 2.18, która nie jest już wspierana przez programistów projektu.

Jak zwykle pełny przegląd zmian dostępny jest na oficjalnej stronie projektu. Co ciekawe dodana została w nim nowa sekcja ze spisem głównych poprawek błędów z podziałem na programistów, którzy je usunęli.

Symbolizacja

Przy symbolizacji warstw wektorowych możliwe jest teraz wykorzystanie plików graficznych. Do tej pory można było korzystać jedynie z grafiki wektorowej w postaci plików SVG. Teraz można na podstawie posiadanych plików PNG lub JPEG symbolizować punkty lub wypełnić poligony. Wykorzystując definiowanie danych oparte o atrybuty obiektów można wyświetlać różne pliki na podstawie wartości z tabeli. Możliwe jest również podanie adresu HTTP(S) do pliku graficznego.

Symbolizacja wg wartości unikalnej pozwala teraz grupować wiele rekordów w jedną kategorię. Grupy można później rozdzielić na osobne elementy. Odpowiednie opcje znajdują się w menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy.

Dodano również możliwość eksportu stylu rastrów do formatu SLD, który można m.in. użyć w aplikacji Geoserver. Funkcja ta została również dodana do QGIS 3.4.5.

Jeśli stylizacja warstwy składa się z wielu kategorii to wyłączenie większości z nich było do tej pory czasochłonne. Na szczęście dodano opcję umożliwiającą wyłączenie, włączenie lub przełączenie widoczności kategorii danej warstwy. Wystarczy kliknąć prawym przyciskiem na jedną z kategorii i wybrać odpowiednią opcję.

Edycja

Usprawnieniu uległo narzędzie do edycji wierzchołków. W QGIS 2.18 aby edytować wierzchołki należało najpierw wybrać obiekt, w wersji 3 zrezygnowano z tego i możliwa była edycja dowolnych obiektów. Jednak w wielu sytuacjach jest to niewygodne, dlatego dodano możliwość wybrania edytowanego obiektu poprzez kliknięcie na niego prawym klawiszem myszy. Jednocześnie wywoła to okienko edytora węzłów.Jeśli w danym miejscu jest więcej niż jeden obiekt dalsze kliknięcia spowodują zaznaczanie kolejnych obiektów. Aby odblokować obiekt należy ponownie kliknąć prawym klawiszem w oknie mapy. Podwójne kliknięcie z przytrzymanym klawiszem Shift na linii lub granicy poligonu spowoduje dodanie nowego wierzchołka bez zmiany samej geometrii. Powyższe zmiany zostały również przeniesione do QGIS 3.4.5.

Przeglądarka

Dużo ciekawych nowości znalazło się we wbudowanej przeglądarce plików. Możliwe jest od teraz bezpośrednie przeglądanie zawartości projektów QGIS (plików .qgs i .qgz). Po rozwinięciu takiego elementu widoczna jest struktura warstw i grup. Warstwy z przeglądanego projektu można wczytać bezpośrednio do QGIS. Dodany został również dodatkowy widok, w którym można zobaczyć metadane, tabelę atrybutów i podgląd aktualnie wybranej warstwy oraz podgląd zawartości wybranego katalogu. Okno można włączyć przyciskiem “Włączy/wyłącz widżet właściwości” w panelu przeglądarki.

Klikając prawym przyciskiem na folder można uruchomić Terminal. W Windows okno to dziedziczy również ustawienia środowiska QGIS dzięki czemu mamy m.in. dostęp do interpretera Pythona, narzędzi GDAL/ORG i innych aplikacji dostarczanych razem z QGIS.

Narzędzia geoprocessingu

Jak przy każdym nowym wydaniu sporo nowości trafiło do Narzędzi geoprocessingu. Nowe algorytmy umożliwiają m.in. usuwanie duplikatów obiektów na podstawie wartości wybranego atrybutu, podział obiektów liniowych wg podanej maksymalnej długości, statystyki strefowe warstwy rastrowej w poligonach czy dodanie współrzędnych z geometrii jako nowych kolumn w tabeli atrybutów.

Dla osób tworzących własne skrypty wartościową informacją jest możliwość pisania nowych algorytmów w formie funkcji z wykorzystaniem dekoratora @alg. Do tej pory w QGIS 3 pisanie algorytmu wymagało stworzenia nowej klasy o zdefiniowanej strukturze. Nowe rozwiązanie z pewnością przypadnie do gustu osobom, które nie lubią pisać dużo dodatkowego kodu. Co ciekawe w planie jest również przeniesienie tego sposobu pisania skryptów do QGIS 3.4, najprawdopodobniej przy wydaniu kolejnej wersji poprawkowej.

Powróciła również możliwość eksportu modeli do skryptów Pythona, która dostępna była w QGIS 2.

Kompozytor wydruków

Wśród nowości w kompozytorze wydruków dodana została możliwość określenia w jaki sposób eksportowane będą teksty. Są dwie możliwości: eksportowanie jako obiekty tekstowe lub konwersja na ścieżki. Druga opcja jest szczególnie przydatna jeśli utworzony plik korzysta z nietypowych czcionek, których może brakować na innych urządzeniach. Opcja dotyczy eksportu do formatów PDF i SVG.

W momencie eksportu QGIS poinformuje użytkowników w przypadku wystąpienia błędów w wydruku. Aktualnie sprawdzane jest czy pasek skali i mapa podglądu są połączone z istniejącymi obiektami oraz czy linki prowadzą do istniejących plików graficznych. Jeśli w projekcie występuje przynajmniej jeden z wymienionych błędów pojawi się odpowiedni komunikat. Można go zignorować lub cofnąć się do edycji wydruku.

Inne

Nieustannie usprawniany jest widok 3D. W aktualnej wersji dodano możliwość cieniowania rzeźby terenu, konfiguracji źródeł oświetlenia (pozycj, moc, kolor, rozmycie), stylizowanie obiektów 3D oparte o reguły oraz wsparcie dla warstw mesh.

W naszym wpisie o QGIS 3.4 informowaliśmy o dodaniu eksperymentalnego wsparcia dla biblioteki OpenCL w celu przyspieszenia niektórych analizy danych rastrowych. W najnowszej wersji doszło wsparcie dla kalkulatora rastrów, które jest domyślnie włączone. Pozwoli to wykonywać zaawansowane analizy znacznie szybciej niż dotychczas dzięki wykorzystaniu wielu rdzeni jednocześnie. Ponadto dodano kalkulator dla warstw mesh.