QGIS to nie tylko popularne oprogramowanie w wersji desktop. QGIS ma swoją wersję serwerową. Do czego służy QGIS Server? Najprościej mówiąc: do wysyłania danych “w świat” za pomocą WMS i WFS. Ale od początku.
GIS ewoluuje. Ze względu na coraz niższy próg/koszt wejścia (darmowe oprogramowanie, coraz łatwiej dostępne dane, stale wzrastająca świadomość korzyści) krąg użytkowników systemów informacji przestrzennej poszerza się bardzo szybko o nowe grupy odbiorców. Nie wszyscy chcą/potrzebują/mogą mieć dostęp do profesjonalnego oprogramowania desktopowego (jego używanie wymaga jednak choćby podstawowego przeszkolenia). Dla większości wystarczający jest dostęp “do wglądu” wraz z kilkoma funkcjami typu wyszukiwarka lub dodatkowy opis po kliknięciu w obiekt. Stąd duże zainteresowanie wdrażaniem prostych przeglądarek (np. tej w Puszczy Zielonce, o której pisaliśmy niedawno) lub po prostu używania publicznych geoportali (np. geoportal.gov.pl, geoserwis GDOŚ) wraz z podpiętymi własnymi WMS jako przeglądarki.
Problem, który się pojawia w wielu firmach to: jak udostępnić dane które są zarządzane, aktualizowane i symbolizowane przez profesjonalnego użytkownika GIS (np. analityka, administratora danych) w oprogramowaniu desktopowym dla reszty zespołu lub publicznie. Udostępnianie danych źródłowych jest problematyczne, bo nie każdy będzie w stanie z nich skorzystać (brak przeszkolenia, oprogramowania). Poza tym problemem będzie aktualizacja tych danych – trudno kontrolować to, żeby w momencie aktualizacji danych wszyscy członkowie zespołu “podmienili dane” na najnowsze. Zawsze znajdzie się jakaś czarna owca, która będzie pracować na starych danych, co może rodzić nieprzewidziane skutki…
Rozwiązaniem jest stworzenie własnego serwera GIS i serwowanie własnych usług WMS i WFS. Oprogramowania, którym można to zrobić jest sporo. Nie licząc komercyjnych, w użyciu są jeszcze Mapserver (choć jego gwiazda gaśnie), Geoserver i waśnie QGIS Server. Dlaczego warto postawić właśnie na QGIS Server? Ponieważ jego obsługa jest najprostsza.
Instalacja własnego serwera GIS wiąże się z wykupieniem w firmie hostingowej dostępu do serwera, bądź uzyskania z wewnętrznego działu IT maszyny z własnej sieci. Oprócz tego trzeba zainstalować oprogramowanie serwerowe (Mapsrver, Geoserver lub QGIS Server). Od tej pory podobieństwa się kończą. W przypadku Mapservera konieczne jest stworzenie pliku konfiguracyjnego (tzw. mapfile). Tworzy się go ręcznie pisząc komendę po komendzie wedle dokumentacji. Robiłem to wielokrotnie – jest to trudne i niewdzięczne. Nadanie jakiejkolwiek symbolizacji jest udręką. W przypadku Geoservera sytuacja jest nieco prostsza: mamy graficzny interfejs, prawie wszystko możemy “wyklikać”. Problem jest przy symbolizacji, którą trzeba określić w formacie SLD. Znów: jest to trudne i niewdzięczne (nawet przy użyciu wtyczek do QGIS, która częściowo konwertuje styl QGIS do SLD). Natomiast w QGIS Serverze, plikiem konfiguracyjnym jest… plik projektu QGIS! To wszystko. Wystarczy dane (obsługiwane są wszystkie formaty, jakie obsługuje QGIS) umieścić w odpowiednim miejscu (najlepiej na tym samym serwerze, na którym zainstalowany jest QGIS Server), wczytać do QGIS, ustawić odpowiednio metadane projektu, nadać symbolizację i zapisać projekt. To samo co użytkownik w wersji desktopowej widzi na swoim ekranie jest serwowane poprzez WMS i WFS (oraz WFS-T umożliwiający edycję).
W ten sposób możliwe jest utworzenie własnego serwera GIS. Daje to mnóstwo możliwości szerokiego dostępu do danych i może znacznie usprawnić Twoją pracę w firmie. Jak?
- Możesz udostępnić dziesiątki gigabajtów skanów map z Twojego archiwum w postaci lekkiego WMS do odczytu w np. geoportal.gov.pl lub w innym oprogramowaniu desktopowym.
- Możesz publikować szybko zmieniające się dane i zawsze masz pewność, że Twój zespół korzysta z tych najaktualniejszych
- Możesz szybko stworzyć warstwę z wymaganych danych i udostępnić ją koledze, który jest w terenie. Kolega może ją sobie wczytać do ulubionej aplikacji mobilnej i zobaczyć: granicę inwentaryzacji, lokalizację sieci telekomunikacyjnej, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub wspomniane wcześniej skany map do celów projektowych z archiwum.
- I wiele innych…
Jeżeli chcesz uruchomić swój serwer GIS samodzielnie: zapraszamy do naszego artykułu na temat instalacji QGIS Server. Oczywiście zachęcamy do kontaktu (info@gis-support,pl, tel:814511490) chęcią odpowiemy na Twoje pytania i wątpliwości.