Praca na warstwach wektorowych w QGIS

QGIS oferuje wiele przydatnych funkcji operujących na warstwach wektorowych. Wśród nich dostępne są są m.in. funkcje związane z geoprocesingiem, statystyką, analizą danych, manipulacją geometrią obiektów czy zarządzaniem danymi.

Dostęp do narzędzi możliwy jest z menu ‘Wektor’, z którego użytkownik ma dostęp do wszystkich narzędzi pogrupowanych w kategorie:

Poniżej znajduje się opis większości narzędzi wektorowych dostępnych QGIS:

1. Narzędzia analizy

Macierz odległości  (Distance matrix) – tworzy plik CSV zawierający macierz odległości między punktami na jednej warstwie lub między dwiema warstwami punktowymi. Do wyboru są trzy typy macierzy:

• liniowa – mierzona jest odległość między każdym punktem warstwy wyjściowej i docelowej; można określić maksymalną liczbę najbliższych punktów, które są brane pod uwagę,
• standardowa – podobny typ do powyższego, wynikiem jest dwuwymiarowa tablica,
• zbiorcza – podsumowanie dla każdego punktu warstwy wyjściowej zawierające średnią odległość od innych punktów, odchylenie standardowe, odległość maksymalna i minimalna; można określić maksymalną liczbę najbliższych punktów, które są brane pod uwagę

Długość linii w poligonie (Sum line length) – dodaje do tabeli warstwy poligonowej pole z łączną długością linii przecinających każdy poligon.

Liczba punktów w poligonie (Points in poligon) – dodaje do tabeli warstwy poligonowej pola z liczbą punktów zawartych wewnątrz każdego poligonu.

Wyświetl unikalne wartości (List unique values) – wyświetla wszystkie unikalne wartości dla danego pola tabeli atrybutów.

Podstawowe statystyki (Basic statistic) – wyświetla podstawowe statystyki dotyczące wybranego pola numerycznego z tabeli atrybutów m.in średnią, sumę, min, max.

Analiza najbliższego sąsiedztwa (Nearest neighbor analysis) – wyświetla statystki warstwy punktowej dotyczące analizy stopnia skupienia punktów.

Środek ciężkości (Mean coordinate(s)) – oblicza środek ciężkości całej warstwy lub podzbiorów określonych unikalnym identyfikatorem. Dodatkowo można określić pole określające wagę każdego z obiektów.

Przecięcia linii (Line intersections) – tworzy nową warstwę punktową z przecinających się linii, punkt nie jest tworzony jeśli linia przecina się sama.

2.  Narzędzia badawcze

Losowy wybór (Random selection) – losowy wybór obiektów z warstwy, można określić liczbę lub procent wszystkich obiektów do zaznaczenia.

Losowy wybór w podzbiorach (Random selection within subsets) – losowy wybór obiektów w podzbiorach określonych wybranym polem z tabeli atrybutów.

Losowe punkty (Random points) – tworzy nową warstwę zawierającą losowo rozmieszczone punkty wewnątrz poligonów, można określić ogólna liczbę punktów, liczbę punktów na każdy poligon, gęstość punktów (punkt na jednostkę powierzchni) lub pobrać liczbę tworzonych punktów dla każdego poligonu z tabeli atrybutów warstwy.

Regularne punkty (Regular points) – tworzy siatkę regularnie rozłożonych punktów na podanym obszarze na podstawie określonego odstępu lub liczby punktów.

Siatka wektorowa (Vector grid) – tworzy siatkę liniową lub poligonową na podstawie określonego zasięgu i odstępu (więcej informacji tutaj).

Wybór przez lokalizację (Select by location) – wybiera obiekty z warstwy wejściowej przecinające obiekty warstwy wyjściowej, można stworzyć nową selekcję, dodać lub usunąć obiekty do istniejącej selekcji.

Poligon z zasięgu warstwy (Polygon from layer extent) – tworzy prostokątny poligon obejmujący wszystkie obiekty warstwy.

3. Narzędzia geoprocesingu

 Otoczka wypukła (Convex hull(s)) – tworzy poligon z wypukłą otoczką dla całej warstwy lub dla podzbiorów wydzielonych na podstawie pola z tabeli atrybutów.

Bufor(y) (Buffer(s)) – tworzy bufor(y) wokół obiektów na podstawie określonej odległości lub wartości z tabeli atrybutów, wyższa wartość segmentów aproksymacji spowoduje większe zaokrąglenie ostrych końców, można również łączyć nachodzące na siebie bufory.

Iloczyn (Intersect) – tworzy nową warstwę na podstawie części wspólnej dwóch warstw wejściowych.

Suma (Union) – tworzy nową warstwę na podstawie sumy obiektów dwóch warstw wejściowych.

Różnica symetryczna (Symetrical difference) –  wydziela obiekty lub ich części z dwóch warstw, które nie pokrywają się nawzajem.

Przytnij (Clip) – przycina warstwę za pomocą maski; wynikiem jest część warstwy wejściowej, która pokrywa się z maską.

Różnica (Difference) –  przycina warstwę za pomocą maski; wynikiem jest część warstwy wejściowej, która nie pokrywa się z maską.

Agreguj (Dissolve) – łączy wszystkie obiekty zawierające taką samą wartość wybranego pola z tabeli atrybutów w jeden obiekt; jeśli obiekty nie sąsiadują ze sobą tworzony jest obiekt wieloczęściowy.

4. Narzędzia geometrii

Sprawdź poprawność geometrii (Check geometry) – wyświetla informacje o błędach w geometrii warstw liniowych i poligonowych.

Eksportuj/dodaj kolumny geometrii (Export/Add geometry columns) – tworzy kolumny geometrii w tabeli atrybutów warstw punktowych (współrzędne XY), liniowych (długość linii) i poligonowych (powierzchnia i obwód).

Centroidy poligonów (Polygon centroids) – tworzy nową warstwę punktową zawierającą centroidy poligonów.

Triangulacja Delone (Delanuay triangulation) – tworzy warstwę poligonową poprzez triangulację Delone warstwy punktowej.

Poligony Woronoja (Voronoi polygons) – tworzy nową warstwę poligonową przedstawiającą diagram Woronoja na podstawie warstwy punktowej.

Uprość geometrię (Simplify geometry) – upraszcza linie lub poligony za pomocą algorytmu Douglas-Peucker.

Zagęść geometrię – zwiększenie liczby wierzchołków w poligonach i liniach.

Rozbij obiekt wieloczęściowy na jednoczęściowe (Multipart to singleparts) – każda część obiektu wieloczęściowego (tzw. wyspy) tworzy oddzielny obiekt.

Połącz obiekty jednoczęściowe w wieloczęściowy (Singleparts to multipart) – łączy pojedyncze obiekty w wieloczęściowe na podstawie wspólnego identyfikatora z tabeli atrybutów.

Poligony na linie (Polygons to lines) – przekształcenie poligonów na linie.

Linie na poligony (Lines to polygons) – przekształcenie linii na poligony poprzez połączenie końców linii.

Wydobądź węzły (Extract nodes) – stworzenie nowej warstwy punktowej zawierającej wszystkie węzły linii lub wierzchołki poligonów.

5. Narzędzia zarządzania danymi

 Zdefiniuj bieżący układ współrzędnych (Define projection) – tworzy plik .prj dla plików Shapefile bez zdefiniowanego układu współrzędnych.

Złącz atrybuty według lokalizacji (Join attributes by location) – dodaje atrybuty jednej warstwy do drugiej w oparciu o ich wzajemne położenie (przecinanie się). Można również wyliczać podstawowe statystyki dla wspólnych pól (średnia, suma, min, max, mediana).

Podziel warstwę wektorową (Split vector layer) – podzielenie warstwy wektorowej na kilka warstw na podstawie identyfikatora z tabeli atrybutów.

Połącz pliki Shapefile w jeden (Merge shapefiles) – połączenie wielu obiektów z wielu plików do jednej warstwy.

Twórz indeks przestrzenny – stworzenie indeksów przestrzennych dla wybranych warstw.

na podstawie warstwy punktowej.